آزمایش Stool occult blood

اشتراک گذاری:

ـصویری از رودهای انسان به صورت کامپیوتری

Stool for Occult Blood

آزمایش خون مخفی در مدفوع

رنج نرمال آزمایش Stool for Occult Blood

فقدان خون پنهان در مدفوع

کاربرد آزمایش Stool for Occult Blood

به منظور غربالگری سرطان کولورکتال در افراد فاقد نشانه ی بالینی انجام میپذیرد.به علاوه با این روش می توان خون پنهان بر اثر سایر علل ( مانند زخم, هموروئید, دیورتیکولوز ) را نیز تشخیص داد.

شرح آزمایش Stool for Occult Blood

به طور طبیعی مقدار خونی که وارد دستگاه گوارش می شود بسیار نا چیز است. ( 2 - 2/5 ml) و اغلب آن قدر نیست که موجب مثبت شدن نتیجه آزمایش OB مدفوع میگردد. حساسیت این آزمایش چنان است که می تواند دفع 5 mL خون را در روز تشخیص دهد. تومورهای روده ای که به سمت داخل مجرا رشد می کنند در معرض برخوردهای مکرر با جریان مدفوع در روده هستند. در نهایت ترمور نئوواسکولر شکننده زخمی شده و خونریزی می دهد.اغلب موارد خون ریزی چنان است که خونی در مدفوع بر چشم نمی خورد و تنها می توان با روش سنجش شیمیایی یا ایمونوهیستوشیمیایی آن را تشخیص داد.رایج ترین آزمایش شیمیایی تست گایاک است.همچنین OB را می توان با روش های ایمونو شیمیایی مثل FIT مشخص کرد که تحت تاثیر گوشت قرمز یا سبزیجات قرار نمی گیرد.آزمایش DNA نمونه ی مدفوع برای تشخیص وضعیت های بارز پیش سرطانی,خوش خیم و بد خیم تومورهای کولورکتال انجام می شود.

کلیه تومورهای خوش خیم و بد خیم دستگاه گوارش , زخم ها , بیماری التهابی روده , ناهنجاری های شریانی وریدی , دیورتیکولوز , هماتو بیلیا نیز می توانند موجب پیدایش OB در مدفوع گردند. سایر اختلالات شایع تر (مانند هموروئید , بلع خون حاصل از خونریزی های دهانی یا حلق بینی ) نیز می تواند باعث OB در مدفوع گردد.

چنانچه آزمایش OB صحیح انجام شده باشد و نمونه های متعددی که طی چندین روز متوالی گرفته شده اند , مثبت شوند , در آن صورت باید به ارزیابی کل دستگاه گوارش – معمولا EGD و کلونوسکوپی – پرداخت. غربالگری معمول که از سن 50 سالگی آغاز می گردد می تواند شمار بیمارانی که از سرطان کولورکتال فوت می کنند را تا 60% کاهش دهد. آزمایش های گوناگونی به منظور غربالگری سرطان کولورکتال مورد استفاده واقع می شود با وجود دسترسی به چنین ابزارهای غربالگری , بیش ازنیمی از بزرگسالان آمریکایی هیچگاه تحت غربالگری سرطان کولورکتال قرار نگرفته اند. این امر نشان می دهد که نیاز مبرمی به روش های آزمایش آسان کاربر از قبیل آزمایش DNA مدفوع می باشد.

عوامل اکسید کننده یا احیا کننده ( از قبیل آهن , ترب , طالبی , گل کلم و ویتامین C ) بر نتایج آزمایش گایاک یا آزمون ایمونو شیمیایی مدفوع ( FIT ) تاثیر می گذارند. به علاوه آزمایش FIT و گایاک هیچکدام توانایی تشخیص خونریزی آهسته از بخش بالایی دستگاه گوارش ( GI ) را ندارند , زیرا گلوبین و هِم در حین عبور از روده تجزیه می شوند. در اینگونه بیماران برای بررسی خون خونریزی مخفی GI از روش فلوئورومتریک استفاده می شود که هر نوع هموگلوبین یا پورفیرین های مشتق از هِم در مدفوع را شناسایی نموده و بسیار حساس می باشد و نتایج آن نیز کمی است.

حتما بخوانید : آشنایی با انواع سرطان و نشانه ها و درمان آنها

عوامل تداخل کننده آزمایش Stool for Occult Blood

ورزش شدید
مصرف گوشت قرمز سه روز قبل از آزمایش
خونریزی لثه به دنبال اعمال دندانپزشکی یا بیماری ممکن است بر نتیج تاثیر بگذارد.
مصرف گیاهان غنی از پراکسیداز ( ترب کوهی – شلغم – آرتیشوک – قارچ – تربچه – بروکلی – جوانه ی دانه ها – گل کلم – مرکبات – موز – طالبی – انواع انگور ) ممکن است بر نتایج اثر مثبت بگذارد.
داروهایی که موجب خونریزی گوارشی می شوند که عبارتند از : ضد انعقاد ها – آسپیرین – کلشی سین – داروهای حاوی آهن ( دوز بالا ) , داروهای ضد آرتریتی غیر استروئیدی و استروئید ها. هر چند این داروها تداخلی در آزمایش ایجاد نمی کنند , اما ممکن است سبب خونریزی GI گردد که ربطی به پاتولوژی بیماری ندارد.
داروهایی که سبب شروع واکنش پراکسیداسیون و نتایج مثبت کاذب می گردند , عبارتند از : اسید بوریک – برومید ها – کلشی سین – ید – آهن – مشتقات راولفیا
ویتامین سی با مهار واکنش پراکسیداسیون موجب نتایج منفی کاذب می گردد.

روش کار و مراقبت از بیمار

عدم مصرف گوشت قرمز به مدت سه روز توسط بیمار

مصرف نکردن داروهای تداخل کننده با آزمایش OB

در صورت مثبت شدن نتایج , بیمار را جهت بررسی کامل GI ارجاع دهید.

نتایج آزمایش و اهمیت بالینی Stool for Occult Blood

تومور دستگاه گوارش ( سرطان ها و پولیپ ها ) : مخاط پوشاننده نئوپلاسم شکننده می باشد و به هنگام عبور مدفوع خونریزی می دهد.
بیماری های پپتیک ( ازوفاژیت , گاستریت و زخم ) : در بیماری های پپتیک , مخاط ملتهب , ضخیم و شکننده شده و به آسانی دچار خونریزی می گردد . زخم موجب سایش عروق خونی جدار لوله گوارشی می شود.
واریس ها : به علت افزایش فشار ورید باب ایجاد می شود. این مجموعه های وریدی بزرگ با لایه مخاطی نازکی پوشیده شده اند که در پی افزایش فشار داخل شکمی ممکن است پاره شوند و خونریزی ایجاد نمیاند.
بیماری های التهابی روده ( کولیت زخمی , بیماری کرون ) : واکنش التهابی سبب ضخیم شدن و شکنندگی مخاط می شود و موجب خونریزی می گردد.
بیماری ایسکمیک روده : مخاط روده اولین لایه ای است که تحت تاثیر کاهش خون رسانی قرار می گیرد و به آسانی کنده می شود و خونریزی مختصری ایجاد می نماید.
ترومای دستگاه GI : آسیب هایی به شکل سوراخ شدگی یا پارگی می توانند سبب خونریزی درون دستگاه گوارش شوند.
جراحی اخیر دستگاه گوارش : اندکی خونریزی در ناحیه آناستوموز جدید دستگاه گوارش رخ می دهد.
هموروئید و سایر مشکلات آنورکتال : وضعیت های پاتولوژیکی آنورکتال شایع ترین علت غیر نئوبلستیک وجود خون در مدفوع می باشند.